دكتر محمد باقر رجبي
فوق تخصص شبكيه
جراح و متخصص چشم
عضو هيئت درمان بيمارستان امام خميني – دانشگاه علوم پزشكي و خدمات درماني تهران
آدرس مطب : تهران ـ ميدان ونك ـ ابتداي بزرگراه حقاني ـ نرسيده به گاندي جنوبي ـ پلاك 72ـ ساختمان پزشكان 72 ونك ـ طبقه چهارم ـ واحد 402
شماره تماس :
(۰ ۲۱) ۸۸۲۰۱۶۵۶
اطلاعات بيشتر در سايت :
يكي از مشكلاتي كه مي تواند چشم را تهديد كند انسداد عروق شبكيه است. شبكيه نيز داراي رگ ها و شريان هاي ريزي است كه وظيفه خونرساني به شبكيه را بر عهده دارند. انسداد عروق شبكيه باعث مي شود جريان خون قطع گردد و تغديه سلول هاي شبكيه در صورت قطع جريان خون مختل مي شود. اين عروق ممكن است در اثر تجمع موادي در جدار آنها و يا در اثر افزايش غلظت خون و يا تركيبي از اين دو دچار انسداد شوند .
بخش عمده اي از دليل اين عارضه مربوط به فشار خون است و بخشي نيز مربوط به ديگر بيماري ها مانند ديابتو چربي خون مي باشد. بنابراين فشار خون را بايد حتما جدي گرفت و به دنبال كنترل آن بود. مي تواند با كاهش نمك و اصلاح اضافه وزن، خودداري از مصرف الكل و سيگار، مصرف پتاسيم و كلسيم و انجام ورزش هاي هوازي منظم، فشار خون را كنترل كرد. انسداد عروق شبكيه باعث كاهش سريع ديد شده و مانند يك پرده، بخشي يا همه ميدان ديد را مي پوشاند و بدون درد است.
جهت مطالعه ادامه مطلب به لينك زير مراجعه كنيد :
بسياري از افراد از استفاده از عينك و لنز هاي تماسي خسته شده اند و به دنبال روش هايي براي رهايي از عينك و لنز هستند. هدف از روش‌هاي ليزري براي اصلاح عيوب انكساري مانند نزديك بيني ، دوربيني و آستيگماتيسم ، ايجاد تغيير در انحناي قرنيه است كه در اين صورت فرد را از استفاده از عينك بي نياز مي كند . لازك (LASEK) تركيبي از مزاياي دو روش ديگر جراحي چشم يعني ليزيك (LASIK) و پي آركي (PRK) است. البته بايد بدانيم هر يك از اين روش ها داراي معايب و مزايايي هستند.
قبل از جراحي بايد توجه كنيد كه افراد بالاي 18 سال كه به مدت 6 ماه شماره چشم ثابت داشته اند و مشكلات از قبيل آب مرواريد و ديگر بيماري هاي چشمي نداشته اند قابليت انجام اين جراحي را دارند. معمولا پزشك با معاينه چشم و اندازه‌گيري ضخامت قرنيه، فشار چشم، اتساع مردمك و انكسار، و همچنين با بررسي سابقه پزشكي بيمار، نظر نهايي را در مورد عمل جراحي ليزيك يا منع آن اعلام مي‌كند.
اين عمل بدون بيهوشي و تنها با استفاده از قطره بي‌حس كننده انجام مي‌گيرد. در جراحي لازك ابتدا با قرار دادن الكل رقيق 20% به مدت 15 تا 20 ثانيه اپي تليوم قرنيه بصورت يكپارچه منعقد مي گردد، سپس با ابزاري بسيار ظريف بنام هاكي آنرا برداشته و اشعه ليزر بر سطح قرنيه تابيده مي شود و لايه تراشيده شده ظرف چند روز خود به خود ترميم ميشود. بعد از عمل داروهايي تجويز ميشود كه استفاده دقيق و مرتب آنها باعث تسريع روند بهبودي و جلوگيري از عفونت ميشود
جهت مطالعه ادامه مطلب به لينك زير مراجعه كنيد :
انسولين هورموني است كه مواد غذايي قندي و نشاسته و… را در بدن به انرژي تبديل مي نمايد.ديابت زماني به وجود مي آيد كه در توليد هورمون انسولين اختلال ايجاد شود و قند خون فرد بالا رود. بالا بودن قند خون در دراز مدت باعث بروز عوارضي در سيستم قلب و عروق، كليه‌ها، چشم و سلسله ي اعصاب مي گردد. امروزه ديابت يكي از شايع ترين بيماري ها در جهان است .سه نوع ديابت وجود دارد :
ديابت نوع يك : بدن انسولين توليد نمي كند. تقريبا 10٪ از موارد ديابت نوع يك هستند. اين افراد انسولين مورد نياز خود را از طريق تزريقات روزانه به دست مي آورند.
ديابت نوع دو : بدن انسولين مناسب توليد نمي كند يا ميزان توليد آن كم است. تقريبا 90٪ از همه موارد ديابت در سراسر جهان از اين نوع است.
ديابت بارداري : اين نوع در زنان باردار تاثير مي گذارد.
ميزان شيوع عوارض ديابت با مدت زمان ابتلا به اين بيماري، سن بيمار، ميزان كنترل قند خون و ژنتيك افراد رابطه مستقيم دارد. به اين معنا كه هرچه طول مدت ابتلا به ديابت بيشتر باشد، احتمال پيدايش عوارض چشمي بيشتر ميشود .مشكلات چشمي ديابت به طور مستقيم با كنترل قند خون ارتباط دارد. كنترل مداوم قند خون به طور قابل ملاحظه اي باعث جلوگيري از پيشرفت فرايند مشكلات چشمي ديابت مي شود.
عوارض چشمي بيماري قند مي‌تواند به آسيب عروق خوني شبكيه منجر شود كه در اصطلاح رتينوپاتي ديابتي خوانده ميشود. همچنين ورم مركز بينايي چشم (ماكولا)، خونريزي‌هاي متعدد در شبكيه و زجاجيه چشم بر اثر ديابت از عوارض جدي چشمي است كه اگر بموقع درمان نشود، به كم بينايي يا نابينايي دائمي منجر ميشود.
وقتي ديابت پيشرفت كند و فرد براي جلوگيري از پيشروي آن هيچ اقدامي نكند، مشكلاتي مانند آب‌سياه ، آب مرواريد و رتينوپاتي ديابتي حداقل مشكلات بينايي او خواهد بود. در نهايت نيز امكان نابينايي وجود دارد.
جهت مطالعه ادامه مطلب به لينك زير مراجعه كنيد :
امروزه يك مشكل شايع چشمي آستيگماتيسم، محسوب مي شود.اين بيماري غالبا ارثي بوده و راه درمان قطعي ندارد. برخلاف ساير مشكلات بينايي كه در سنين بالاتر پديدار مي‌شوند، آستيگماتيسم در سنين پايين آغاز مي‌گردد . در حقيقت، اكثر افراد بر اين باورند كه در يك يا هر دو چشم خود درجه خفيفي از آستيگماتيسم را دارند. حالتي كه قرنيه چشم از حالت كروي خود خارج شود و به شكلي نامنظم و انحنادار تبديل شود، آستيگماتيسم گفته مي شود.
آستيگمات در نزديك‌بيني : در نزديك‌بيني، يكي يا هر دو محور از محورهاي چشم نزديك‌بين هستند. درواقع شعاع‌هاي نور به‌جاي آنكه دقيقاً روي شبكيه متمركز شوند، در جلوي شبكيه به هم مي‌رسند و اشياي دور تصويري مبهم خواهند داشت. اين ميزان در يك محور بيشتر از محور ديگر است.
آستيگمات در دوربيني : در دوربيني يكي يا هر دو محور از محور چشم دوربين هستند. نور در پشت چشم متمركز ميشود و تصوير اشيا نزديك تار ديده ميشود. اين ميزان در يك محور بيشتر از ديگري است.
نزديك بيني يكي از شايع‌ترين عيوب انكساري است. در اين عارضه چشم بيمار نوشته‌ها و علامت‌ها را در فاصله نزديك تشخيص ميدهد ولي در فاصله دور نسبت به افراد سالم نمي‌تواند تشخيص دهد.در واقع اصلي ترين نشانه ي نزديك بيني اين است كه هنگام ديدن جسم دور، آن را تار مي بينيد. نزديك بيني بيشتر جنبه ارثي دارد، ولي شرايط محيطي از جمله فعاليت بينايي زياد در فاصله نزديك نيز موجب ايجاد و پيشرفت اين بيماري مي شود. افرادي كه نزديك بيني شان بسيار شديد است بيش از ديگران در معرض ابتلا به گلوكوم( آب سياه) و جدا شدگي شبكيه هستند. اين مشكل وقتي كه شبكيه در اثر نزديك بيني بسيار شديد، تحت فشار قرار گيرد، بروز مي كند.
يك چشم نزديك‌بين طويل‌تر از نرمال يا داراي قرنيه خيلي تند است، بنابراين اشعه‌هاي نور جلو شبكيه متمركز مي‌شوند. اجسام نزديك واضح به نظر مي‌رسند، اما اجسام دور تار هستند. عده‌اي مسائل وراثتي را در مورد علت نزديك بيني دخيل مي‌دانند در حالي كه عده‌اي ديگر معتقدند كه نزديك بيني در اثر انجام كارهاي ظريف كه نياز به دقت بينايي زيادي دارد به وجود مي‌آيد. علائم نزديك بيني ممكن است شامل موارد زير باشند:
جهت مطالعه ادامه مطلب به لينك زير مراجعه كنيد :
در چشم سالم لايه اشك، قرنيه، مايع زلاليه، عدسي و زجاجيه محيط هايي شفاف هستند كه نور و تصوير را از خود عبور مي دهند و مشابه يك عدسي همگرا موجب مي شوند كه تصوير كامل و واضح اشياء روي لكه زرد شبكيه تشكيل شود . عيوب انكساري ناشي از حالتي است كه در آن شكل چشم مانع متمركز شدن نور بر روي شبكيه ميشود. دوربيني كه يكي از عيوب انكساري چشم است يعني چشم تصوير اجسام دور را به راحتي مي بيند اما تصوير اجسام نزديك را تار مي بيند. چشم دوربين تصوير اجسام نزديك را پشت شبكيه تشكيل مي دهد. دوربيني (هيپروپي) نسبت به نزديك بيني شيوع كمتري دارد.
دوربيني چشم ساده : معمولا به علت كاهش قدرت تطابق يك چشم و يا به علت كاهش طول قدامي خلفي چشم و يا كاهش ضريب شكست اجزاي اپتيكي چشم ايجاد مي گردد.
دوربيني چشم پاتولوژيك : معمولا به صورت مادرزادي در شكل يك عارضه ظاهر مي گردد، مثلا فقدان عدسي در چشم، جابجايي عدسي ، تغييرات شكل و انحناي سطح انكساري.
دوربيني چشم فانكشنال : اين نوع دوربيني چشم به علت فلج عضلات مژگاني چشم و فقدان نيروي تطابق در چشم ايجاد مي شود.
دوربيني اغلب ارثي مي‌باشد. اگر يكي از اعضاي خانواده‌تان دچار دوربيني باشد، اين احتمال وجود دارد كه شما و ساير خويشاوندان با افزايش سن دچار همان عيب انكساري شويد. سن در ايجاد دوربيني چشم نقش ديگري را ايفا مي‌كند. در موارد نادر، برخي از بيماري‌ها مانند بيماري شبكيه و تومورهاي چشم مي‌توانند باعث ايجاد دوري چشم شوند. علائم دوربيني شامل تاري ديد، اشكال در ديدن اشياي نزديك ، چشم درد ،خستگي چشم ، سردرد بخصوص در ناحيه‌اي پشت سر و گاهي سردرد در ناحيه پيشاني و گيجگاهي ، اشك ريزش ، قرمزي چشم و در برخي موارد تنبلي چشم و لوچي است.
جهت مطالعه ادامه مطلب به لينك زير مراجعه كنيد :
هنگامي كه حواس پنجگانه ديدن، شنيدن، چشايي، بوييدن و لامسه،مورد بررسي قرار گرفت، مردم بيشتر ترس از دست دادن بينايي خود را دارند. با وجود اين، بسياري از مردم درك خوبي از آناتومي چشم ، نحوه عملكرد ديد و مشكلات بهداشتي كه مي توانند روي چشم تاثير بگذارند ندارند. چشم ها بعد از مغز، پيچيده ترين عضو بدن هستند. حركات كره چشم در هر چشم به وسيله ۶ عضله كوچك كه به اطراف كره چشم مي چسبد كنترل مي شود. بيماري اين عضلات و يا عدم هماهنگي آن ها مي تواند به انحراف چشم يا لوچي منجر شود.
چشم انسان همانند يك دوربين ديجيتال عمل مي كند . پرتوهاي نور وارد سطح شفاف جلوي چشم به نام قرنيه مي شوند. نور پس از عبور از لايه اي كه زلاليه نام دارد، وارد مردمك چشم مي شود. مردمك سوراخي است كه به پرتوي نور اجازه ي ورود مي دهد. چون نور به طور مستقيم و بدون بازتاب از مردمك مي گذرد، اين سوراخ سياه به نظر مي رسد. باز شدن مردمك با عنبيه ( بخش رنگي چشم ) صورت مي گيرد و ميزان اين باز شدن به ميزان ورود نور بستگي دارد.
نور پس از آن به عدسي چشم مي تابدو عدسي، پرتوهاي تابيده به شبكيه را متمركز مي كند. عدسي يك ديسك شفاف و انعطاف پذير است كه شكل آن به منظور تنظيم تمركز چشم تغيير مي كند.در مرحله بعد نور وارد كره چشم مي شود كه مملو از مايعي ژل مانند به نام زجاجيه است. نور در نهايت به پرده اي به نام شبكيه مي تابد كه در قسمت انتهايي كره چشم واقع شده است. پرتوهاي نوري پس از برخورد با پرده شبكيه در قالب پيام هايي عصبي به مغز منتقل و در آنجا تفسير مي شوند.
جهت مطالعه ادامه مطلب به لينك زير مراجعه كنيد :
شبكيه لايه اي حسي از چشم است كه داخل كره چشم را مي پوشاند. شبكيه بجز قسمت مركز بينايي كه رگ ندارد، داراي عروق فراواني است. ليزر پرتوي متمركز از نور است كه بسيار دقيق بر بافت معيوب متمركز مي شود. ليزرهاي شبكيه به گونه اي خاص طراحي شده اند تا بتوانند از طريق بافت غير رتين (لنز و قرنيه) و بدون آسيب رساندن به آنها عبور كنند. ليزرها در درمان بيماري هاي شبكيه به يك ابزار رايج و بسيار قدرتمند تبديل شده اند. هيچ درماني بدون عارضه جانبي نيست اما ريسك ليزر درماني خيلي كمتر از خطرات عدم درمان با ليزر است. در بسياري از افراد ليزر مي تواند باعث حفظ ديد باقي مانده و از دست نرفتن بينايي شود.
پارگي يا جداشدگي شبكيه : جدا شدگي پرده شبكيه در واقع به معناي جدا شدن لايه هاي عصبي حساس شبكيه از لايه رنگدانه دار شبكيه است. زماني كه پرده شبكيه جدا شود، عملكرد آن مختل شده و در نتيجه بينائي فرد تار مي شود يعني مثل اينكه فيلم داخل دوربين از محل خود رها شود.
رتينوپاتي ديابتي : رتينوپاتي ديابتي عارضه‌اي ناشي از ديابت است كه به دليل تغييرات ايجاد شده در رگ‌هاي خوني رخ ميدهد. رتينوپاتي ديابتي يكي از دلايل عمده‌ي نابينايي در بزرگسالان جهان محسوب ميشود. جراحي با ليزر، عروق جديد غير طبيعي را از بين مي برد و موجب كاهش تورم ماكولا و جلوگيري از عوارض بعدي مي شود.
انسداد وريد شبكيه : انسداد وريدي شبكيه از علل عمده كاهش بينايي محسوب مي گردد. انسداد وريدي شبكيه از جمله اختلالات عروقي شبكيه مي باشد كه موجب افت بينايي مي گردد. به صورت افت ديد ناگهاني و بدون درد تظاهر مي كند . در معاينه وريدهاي متسع و پيچ خورده و خون ريزي هاي سطحي و عمقي شبكيه مشهود است.
دژنرسانس ماكولا : بعضي از افراد با بالارفتن سن دچار تغييراتي در ماكولا مي شوند كه در بسياري از افراد اين تغييرات از نوع خشك است .كه با ليزر قابل درمان نيست. نوع شديدتر كه wet ناميده مي شود مي تواند باعث تورم ماكولا به دليل نشت خون يا مايع شود. دژنرسانس ماكولار نوع مرطوب معمولاً باعث تاري ديد بدون درد مي شود.
جهت مطالعه ادامه مطلب به لينك زير مراجعه كنيد :
آب مرواريدبه كدر شدن عدسي چشم و از بين رفتن شفافيت آن ، كه باعث كاهش بينايي و تاري ديد مي شود آب مرواريد يا كاتاراكت گفته مي شود. ديد چشم ناشي از آب مرواريد مي تواند خواندن و رانندگي (به ويژه در شب) را دشوارتر كند. آب مرواريد شايع ترين علت از دست دادن بينايي در افراد بالاي 40 سال است و علت اصلي نابينايي در جهان است.
آب مرواريد اغلب به آرامي رشد مي كند و در ابتدا مزاحمتي براي بينايي ايجاد نمي كند اما در نهايت و به مرور زمان مشكلات بينايي ايجاد مي شود. بينايي افراد مبتلا به آب مرواريد مثل ديدن از پشت شيشه پر از يخ يا در هواي ابري است.
يكي از انواع آب مرواريد ها ، آب مرواريد ناشي از افزايش سن و از شايع ترين نوع است . عدسي چشم نيز مانند قسمت هاي ديگر بدن، در طول زندگي به رشد خود ادامه مي دهد و لايه هايي به سطح خارجي آن اضافه مي شود . بنابراين با گذشت زمان لنز سخت تر ميشود و شفافيت خود را از دست ميدهد.
نوع ديگر آن، آب مرواريد ناشي از ساير بيماري‌هاست كه در افرادي كه بيماري‌هاي مشخص ديگري مانند بيماري قند( ديابت) دارند ديده ميشود. گاهي دليل بروز آب مرواريد در رابطه با مصرف داروهاي كورتون دار است.
آب مرواريد هنگام تولد يا آب مرواريد مادرزادي نوع ديگري آن است كه برخي از افراد هنگام تولد يا در دوران كودكي به آن مي شوند. اين نوع از بيماري آب مرواريد در نتيجه تماس مادر با عفونت در دوران بارداري ايجاد ميشود. همچنين ممكن است علت آن سندرم هاي ارثي خاص مانند سندرم آلپورت، بيماري فابري و گالاكتوسمي باشد.
جهت مطالعه ادامه مطلب به لينك زير مراجعه كنيد :